در این مقاله سعی داریم به مقایسه کینوا و برنج بپردازیم. برنج از خانواده غلات است اما کینوا از خانواده اسفناجها است ولی به دلیل شباهت کاربرد آن با غلات نوعی شبه غله نیز شناخته میشود.
کینوا دانهریزتر از برنج است و هر دانه کینوا حدود ۱-۲ میلیمتر است. رنگ آن بسته به منطقه و شرایط کشت ممکن است تیره یا روشن باشد، اما معمولا کرمی رنگ است. برنج دارای پوستی به نام سبوس است که آن را از ورود بی میکروبها و آفات محافظت میکند. کینوا هم دارای یک پوسته است که آن را از ورود میکروبها و آفات مراقبت میکند. هر دو دانه قبل از مصرف باید از پوسته خود خارج شود. این فراوری که پوستگیری نامیده میشود برخی از خواص برنج را میکاهد.
نحوه کشت برنج در مقایسه با کینوا نیاز به شرایط آب و هوایی مناسبتری دارد. به این معنی که کشت برنج نسبت به کینوا محدودیت بیشتری دارد و نیاز به آب بیشتری دارد؛ چرا که کشت کینوا در اکثر شرایط آب و هوایی قابلکشت است و نکته بسیار مهم این که کشت کینوا به آب بسیار کمتری نسبت به کشت برنج است.
مزارع کشت برنج باید در مراحل اولیه کشت غرق در آب باشد. همین موضوع باعث افزایش مصرف آب مصرف شده برای هر یک کیلوگرم از برنج میشود. در صورتی که آب مورد نیاز برای به دست آمدن یک کیلو کینوا خیلی کمتر از برنج است، چرا که در کل دوره کشت به حدود ۷ بار آبیاری نیاز دارد. بعد از کشت دانه کینوا و برنج هر دو به فرآوری پوستگیری و بوجاری نیاز دارند.
مقایسه فیبر کینوا و برنج
میزان فیبر موجود در دانه کینوا ۵.۹ و میزان فیبر موجود در برنج ۱.۷ است. فیبر زیاد موجود در دانه کینوا برای لاغری و چربی سوزی بسیار مفید است. همین عامل باعث شده که کینوا یکی از مواد غذایی پرطرفدار بین افرادی که رژیم لاغری دارند باشد. اگر مقایسه کنید میبینید میزان کربوهیدرات کینوا نسبت به برنج کمتر است و از طرفی فیبر بالایی دارد این دو عامل باعث میشود فرد احساس سیری بلند مدت داشته باشد.
مقایسه کالری کینوا و برنج
میزان کالری موجود در ۱۰۰ گرم کینوا ۳۷۴ کالری و میزان کالری موجود در ۱۰۰ گرم برنج ۳۷۱ کالری است که تقریباً با هم برابرند اما چیزی که باعث تفاوت عمده این دو میشود این است که کینوا به دلیل داشتن فیبر در زمان طولانیتری نسبت به برنج حذف میشود و این کالری را به صورت آهسته و در مدت طولانی به بدن وارد میکند و همین امر باعث میشود فرد در طولانی مدت احساس سیری داشته باشد و یکباره کالری زیادی وارد بدن نشود که باعث چاقی فرد شود. در صورتی که برنج به دلیل داشتن فیبر کمتر نسبت به کینوا این خاصیت را نداشته و کالری آن به یکباره و در زمان کمی وارد بدن شده که باعث چاق شدن فرد میشود.
مقایسه جدول ارزش غذایی کینوا و برنج
عاملی که باعث میشود کینوا در مقایسه با برنج بسیار محبوب و پرطرفدار و سالمتر باشد ارزش غذایی آن است. در ادامه جدول ارزش غذایی برنج و کینوا را داریم و با هم مقایسه میکنیم.
| مواد غذایی | کینوا | برنج |
| انرژی | ۳۷۴ | ۳۷۱ |
| پروتئین | ۱۳.۱ | ۶.۸ |
| فیبر | ۵.۹ | ۱.۷ |
| کربوهیدرات | ۶۹ | ۸۲ |
| چربی | ۵.۸ | ۰.۶ |
میزان کربوهیدرات موجود در کینوا ایرانی بسیار کمتر از برنج است و همین عامل باعث میشود کینوا نسبت به برنج یک غذای رژیمی باشد. در صورتی که برنج به دلیل داشتن کربوهیدرات بالا و فیبر کم، غیر رژیمی و بسیار در چاق شدن افراد موثر است.
مقایسه پروتئین کینوا و برنج
میزان پروتئین موجود در ۱۰۰ گرم کینوا ۱۳.۱ و میزان پروتئین موجود در ۱۰۰ گرم برنج ۶.۸ است. این یعنی کینوا حاوی دو برابر پروتئین نسبت به برنج است. نکته بسیار مهم در مورد پروتئین و کینوا این است که کینوا حاوی تمام نه آمینو اسید مورد نیاز بدن است که برنج این خاصیت را ندارد. در مورد سایر مواد معدنی مثل کلسیم روی آهن هم کینوا غنیتر از برنج است.
پروتئین بالای کینوا نسبت به برنج باعث میشود که کینوا برای کودکان در حال رشد و یا خانمهای باردار که برای رشد جنین به پروتئین بالا احتیاج دارند بسیار مناسب باشد. فواید کینوا در رفع نیازهای بدن کودکان فوقالعاده است، ضمن اینکه در دوره بارداری کینوا به دلیل فیبر بالا برای کنترل قند خون و یا کنترل وزن خانمهای باردار کمک شایانی میکند. از طرفی فیبر موجود در کینوا در کاهش یبوست دوران بارداری بسیار موثر است.
تاثیر کینوا و برنج بر دیابت
میزان کربوهیدرات موجود در ۱۰۰ گرم کینوا ۶۹ و میزان کربوهیدرات موجود در ۱۰۰ گرم برنج ۸۹ است که کربوهیدرات کینوا کمتر است از طرفی شاخص گلیسمی کینوا بیشتر از برنج است و همین موضوع باعث میشود بعد از مصرف کینوا فرد دچار افزایش قند خون شده و این عامل باعث میشود کینوا برای افراد دیابتی مناسب باشد.
در صورتی که شاخص گلیسمی برنج کم است و فرد بعد از مصرف دچار افزایش قند خون میشود و با توجه به سطح و نوع دیابت ممکن است در برخی افراد افزایش مصرف برنج ممنوع باشد. از طرفی بر بالای کینوا باعث میشود که سطح قند خون و کلسترول در فرد دیابتی کاهش یابد.
تاثیر کینوا و برنج بر عضله سازی و ورزش
تاثیری که پروتئین بالای کینوا برای افراد ورزشکار و کسانی که تناسب اندام کار میکنند. دارد، غیرقابل چشمپوشی است. کینوا در مقایسه با برنج پروتئین بالایی دارد و از طرفی فیبر زیاد آن باعث میشود بسیار محبوب در بین ورزشکاران و کسانی که تناسب اندام کار میکنند، باشد. این در حالی است که معمولاً در رژیمهای لاغری یا رژیمهای ورزشکاران برنج از اولین مواد غذایی است که محدود و یا کاملاً ممنوع میشود.
مقایسه کینوا و برنج از لحاظ پخت
یکی از عواملی که باعث میشود کینوا در آشپزی کاربرد زیادی داشته باشد زمان کم و نحوه پخت آسان آن است. زمان مورد نیاز برای پخت کینوا معمولاً ۱۲ تا ۲۰ دقیقه و زمان پخت مورد نیاز برای پخت برنج حدود ۴۵ دقیقه است.
کینوا به دلیل اینکه طعم خاصی ندارد و به دلیل آنکه دانهریز است بسیار راحت قابل طعم گرفتن است و میتوانید از مراکز خرید کینوا فله این محصول را با قیمت مناسبتری خریداری کنید. ضمن اینکه تنوع غذایی که از کینوا حاصل میشود نسبت به برنج تنوع بسیار بالایی دارد و میتوان در اکثر غذاها از کوکو، نان، کیک، پنکیک سوپ، آش و سالاد از این ماده غذایی استفاده کرد. نام دیگر کینوا برنجی نکا میباشد به دلیل اینکه اولین قبیلهای که از کینوا استفاده کرد قبیله این کار در آمریکای جنوبی بود و یا حتی به عنوان جایگزین برنج از آن استفاده کرد.